EV/Sales Nima?

EV/Sales nisbati kompaniyaning qiymatini baholash uchun ishlatiladigan moliyaviy ko‘rsatkich bo‘lib, korxona qiymati (EV) ning kompaniyaning yillik daromadiga (sales/revenue) bo‘lgan nisbati sifatida hisoblanadi.

Bu nisbat kompaniyaning narxini uning daromadi bilan solishtirishga yordam beradi, shu bilan birga naqd pul, qarz va boshqa majburiyatlarni ham hisobga oladi.

EV/Sales P/S (Price-to-Sales) nisbatiga o‘xshash, lekin bozor kapitalizatsiyasi (Market Cap) o‘rniga korxona qiymati (EV) qo‘llaniladi. EV kompaniyaning haqiqiy qiymatini aniqroq aks ettirgani uchun investorlar ushbu nisbatni P/S ga qaraganda aniqroq moliyaviy baholash vositasi sifatida ko‘rib chiqishadi.

EV/Sales Qanday Hisoblanadi? (Formula)

EV/Sales nisbati quyidagi formula orqali hisoblanadi:

EV/Sales = Korxona qiymati (EV) / Yillik daromad (Revenue)

Korxona qiymati (EV) bozor kapitalizatsiyasi (Market Cap) ga jami qarz (Total Debt) qo‘shilib, undan naqd pul va naqd pul ekvivalentlari ayirilishi orqali hisoblanadi.

Yillik daromad (Revenue) kompaniyaning daromad hisobotida (Income Statement) topish mumkin.

Yaxshi EV/Sales Nisbati Qanday Bo‘lishi Kerak?

Umuman olganda, EV/Sales nisbati 1x dan 3x gacha bo‘lishi maqbul hisoblanadi.

• 📈 Yuqori EV/Sales → Kompaniyaning bahosi qimmat bo‘lishi mumkin. Bu investorlar uchun xavfliroq sarmoya deb qaralishi mumkin, chunki kompaniya daromadiga nisbatan yuqori narxda sotilmoqda.
• 📉 Past EV/Sales → Kompaniya arzon baholanayotgan bo‘lishi mumkin va investorlar uchun yaxshi sarmoya imkoniyatini bildirishi mumkin, chunki u o‘z raqobatchilariga nisbatan kam baholangan bo‘lishi mumkin.

EV/Sales eng yaxshi natijani kompaniyani o‘xshash sanoatdagi boshqa kompaniyalar bilan taqqoslash orqali beradi, chunki har bir sohaning o‘rtacha EV/Sales ko‘rsatkichi farq qilishi mumkin.

EV/Sales Nima Uchun Foydali?

EV/Sales ko‘pincha kompaniya sotib olish jarayonlarida baholash ko‘rsatkichi sifatida ishlatiladi. Bu turli kapital tuzilmalarga ega bo‘lgan bizneslarni solishtirish uchun yaxshi usul bo‘lib, ayniqsa foyda ko‘rmayotgan kompaniyalar uchun muhim hisoblanadi.

Foyda keltirayotgan kompaniyalar uchun esa odatda EV/EBITDA va EV/EBIT kabi daromad asosida hisoblanadigan ko‘rsatkichlardan foydalanish keng tarqalgan.

Biroq, boshqa moliyaviy ko‘rsatkichlar singari, EV/Sales ham kompaniyaning o‘sish potensialini hisobga olmaydi, shuning uchun uni boshqa baholash usullari bilan birgalikda ishlatish tavsiya etiladi.

EV/Sales Nisbati: Kompaniyaning Haqiqiy Bahosi Qanday Aniqlanadi?

📢 Sizningcha, EV/Sales nisbati kompaniyaning qiymatini baholashda eng samarali usullardan biri hisoblanadimi? Yoki foyda asosidagi baholash usullari (EV/EBITDA yoki EV/EBIT) yanada aniqroq natija beradimi?

💬 Fikrlaringizni izohlarda qoldiring! Siz kompaniyani baholashda qaysi moliyaviy ko‘rsatkichga ko‘proq e’tibor berasiz? 👇