Foiz To‘lash Qobiliyati Koeffitsiyenti (Interest Coverage Ratio) Nima?

Foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti – bu kompaniyaning qarz bo‘yicha foiz to‘lovlarini daromadi orqali qoplash qobiliyatini o‘lchaydigan moliyaviy ko‘rsatkich. Boshqacha aytganda, bu kompaniyaning foiz to‘lovlarini to‘lash qanchalik oson ekanligini ko‘rsatadi.

Foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti investorlar, kreditorlar va qarz beruvchilar tomonidan kompaniyaga sarmoya kiritish xavfini baholash uchun qo‘llaniladi. Bu ko‘rsatkich kompaniyaning daromadi foiz to‘lovlarini necha marta qoplay olishini aniqlaydi.

📌 Muhim eslatma: Ushbu nisbat kompaniyaning asosiy qarz (principal debt) summasini to‘lash qobiliyatini hisobga olmaydi – u faqat foiz to‘lovlariga qaratilgan.

---

Foiz To‘lash Qobiliyati Koeffitsiyenti Qanday Hisoblanadi? (Formula)

Ushbu koeffitsiyent berilgan vaqt oralig‘ida kompaniyaning foiz to‘lovlarini qoplash imkoniyatini quyidagi formula yordamida hisoblash mumkin:

Foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti = EBIT / Foiz xarajatlari

Bu yerda:

• EBIT (Earnings Before Interest and Taxes) – foiz va soliqlardan oldingi daromad (kompaniyaning asosiy operatsion foydasi).
• Foiz xarajatlari (Interest Expense) – kompaniyaning kreditlar, obligatsiyalar yoki boshqa qarz vositalari bo‘yicha to‘lanishi kerak bo‘lgan foiz summasi.

---

Foiz To‘lash Qobiliyati Koeffitsiyenti Nima Uchun Muhim?

📊 Foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti kompaniyaning moliyaviy xavfsizlik darajasini o‘lchaydi.

📉 Past foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti → Kompaniyaning qarz bo‘yicha foiz to‘lovlari yuklama bo‘lib qolmoqda va agar bu ko‘rsatkich pasayishda davom etsa, kelajakda qarz majburiyatlarini bajarish qiyinlashishi mumkin.
📈 Yuqori foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti → Kompaniya moliyaviy jihatdan barqaror va qarz to‘lovlarini oson bajarish imkoniyatiga ega.

Investorlar kompaniyaning foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyentini kuzatish orqali uning qisqa muddatli moliyaviy sog‘lig‘i va barqarorligini tahlil qilishlari mumkin.

---

Yaxshi Foiz To‘lash Qobiliyati Koeffitsiyenti Qanday Bo‘lishi Kerak?

• 📊 Ko‘rsatkich qancha yuqori bo‘lsa, kompaniyaning moliyaviy holati shunchalik barqaror bo‘ladi.
• 1.5 yoki undan past foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti kompaniyaning foiz to‘lovlarini qoplash imkoniyati savol ostida ekanligini bildiradi.
• Ko‘pgina investorlar va tahlilchilar foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti kamida 3.0 yoki undan yuqori bo‘lishini afzal ko‘rishadi.
• 1 dan past bo‘lgan nisbat kompaniyaning daromadi foiz to‘lovlarini to‘liq qoplash uchun yetarli emasligini bildiradi, bu esa jiddiy moliyaviy muammolarni keltirib chiqarishi mumkin.

Bu nisbat kompaniyaning moliyaviy xavfsizligi va qarzga bog‘liqlik darajasini aniqlash uchun muhim hisoblanadi.

Foiz To‘lash Qobiliyati Koeffitsiyenti: Kompaniyaning Qarz Yuklamasi Qanchalik Barqaror?

📢 Sizningcha, kompaniya foiz to‘lovlarini qoplash imkoniyatini baholashda foiz to‘lash qobiliyati koeffitsiyenti yetarlimi? Yoki bu ko‘rsatkichni boshqa moliyaviy tahlil usullari bilan birga qo‘llash kerakmi?

💬 Fikrlaringizni izohlarda qoldiring! Sizningcha, investorlar va kreditorlar kompaniyaning moliyaviy xavfsizligini baholashda yana qanday omillarga e’tibor berishlari kerak? 👇